Olağanüstü dönemlerde tedarik zinciri yönetiminde yaşanan stok yönetimi zorlukları iş zekası araçları ile nasıl çözüme ulaştırılır?

18 Eylül 2024

Olağanüstü Durumlarda Tedarik Zincirinde Yaşanabilecek Sorunlar ve Riskler

Tedarik Zinciri Yönetimi birçok alanı içerisinde bulunduran, modern iş dünyasının bel kemiği olan bir yönetim sistemidir. Ürünlerin tedarikçiden tüketiciye kadar olan bütün karmaşık sürecini içeren bu yönetim, şirketlerin operasyonel verimliliklerini arttırmada ve müşteri ilişkilerinde büyük bir rol oynar. Tedarik Zinciri Yönetiminde güçlü bir koordinasyon sistemi gereklidir; çünkü bir adımda yaşanabilecek bir sorun, tüm tedarik sürecini etkileyebilir. Bu nedenle sistemde bir aksama yaşanmaması için riskler önceden belirlenmeli ve buna uygun bir süreç işlenmelidir. Peki bu riskler neler olabilir?

Gerek ülkemizde, gerek global açıdan baktığımızda; pandemi, doğal afetler, savaşlar, ekonomik krizler gibi birçok beklenmedik durumla karşılaşabiliyoruz. Geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen Covid salgını ile ülkelerin birçok sisteminin bu tarz bir riske hazır olmadığını gözlemleme şansı elde ettik. İnsanların korku içerisinde gerçekleştirdiği davranışlar ve işletmelerin hazırlıksız tutumu birçok alan gibi tedarik zinciri yönetimini de etkiledi. Stokların tükenmesi, gerekli transfer sistemlerinin koordine edilememesi birçok sorunu beraberinde getirdi. Bu gibi olağanüstü durumlarda yaşanan talep dalgalanmaları, lojistik sıkıntıları, tedarikçi sorunları stok seviyelerinin verimli bir şekilde yönetilmesini zorlaştırmaktadır. Bu noktada iş zekası araçları (business intelligence) devreye girerek kritik bir rol oynar. Bu yazımızda iş zekasının tedarik zinciri yönetiminde oynadığı büyük rolü ele alacağız.

Olağanüstü Dönemlerde Tedarik Zinciri Yönetiminde, Stok Sürecinde Yaşanabilecek Sorunlar

Pandemi, doğal afetler, ekonomik krizler ve savaşlar gibi olağanüstü dönemlerde tedarik zinciri yönetimi sürecinde birçok zorluk yaşanabilmektedir. Pandemi sürecinde öğrenilen bilgilerin başında, nakit akışını sürdürebilmek için, tedarik zincirini aktif bir şekilde yönetmenin ve ürünleri temin etmenin ne kadar önemli olduğu gelmektedir. Tedarik zinciri sürecini verimli yönetememek çeşitli sorunlara yol açabilmektedir. Bunlar; pazarda yaşanacak değişikliklere karşı dayanıklılığın daha az olması, verimliliğin azalması, azaltılmış envanter, talebin karşılanamaması, finansal performansın azalması. Bu başlıklardan stok yönetiminde yaşanabilecek zorlukları inceleyelim. Stok yönetiminde yaşanabilecek belli başlı zorluklar vardır.

Talepte Yaşanan Belirsizlikler: Yaşanan olağanüstü durumlar tüketicilerin davranışlarını hızlı ve öngörülemez bir şekilde değiştirir. Bu durum, talep tahminlerinde zorlukların yaşanmasına ve stok seviyelerinde yetersizliklere sebep olabilir.

Tedarik Zinciri Kesintileri: Bu gibi öngörülmesi zor olan dönemlerde tedarik zinciri yönetimi süreçlerinde aksamalar, gecikmeler gerçekleşebilmektedir. Ürünlerin zamanında teslimi zorlaşır ve stok yönetimi karmaşık hale gelir.

Tedarik Zinciri Yönetiminde İş Zekasının Belirleyici Rolü

Yaşanan olağanüstü durumlar eğer gerekli risk önlemleri alınmazsa tedarik zinciri yönetimi sürecinde büyük sıkıntılara yol açacaktır. Tüm bu olayları aşmak ve süreçlerde yaşanabilecek olası riskleri minimale indirmek iş zekasından geçmektedir. Günümüz karmaşık iş dünyasında birçok sektörde olduğu gibi tedarik zincirinde de iş zekası daha keskin sonuçlar elde edilmesini ve rekabetçi ortamında öne çıkılmasını sağlar. İş zekası gerçek zamanlı iç görüler sunarak tedarik zinciri süreçlerinde olumlu dönüşümü sağlar.

İşletmeler gerçek zamanlı analizlerle tedarik zincirinin değişen taleplerine hızlıca uyum sağlar. İş zekası ile şekillenen tedarik zinciri yönetimi ve şekillenmeyen arasında oldukça net bir fark vardır. Stok yönetimi üzerinden ele aldığımızda, iş zekası sürecinden geçmeyen bir stok yönetimi aşırı stok tüketimine ya da stok tükenmesine yol açabilmektedir. İş zekası ile harmanlanmış bir tedarik zinciri ise optimize edilmiş stok seviyelerine sahiptir.

Stok Seviyeleri ve Envanter Yönetimi

Olağanüstü durumlarda yaşanan stok yönetimi sorunları büyük zorluklara sebep olmaktadır. Talep süreçlerinde yaşanan dalgalanmalar, tedarikçilerle yaşanan sorunlar, iletişim kesintileri stok seviyelerinin doğru bir şekilde yönetilmesini zorlaştırır. Bu konumda iş zekası araçları tıpkı bir süper kahraman rolü oynamaktadır. İş zekası araçları dinamik özellikleri ile stok süreçlerini sürekli olarak izler. Çeşitli teknolojiler sayesinde stok seviyelerini otomatik olarak günceller. Bu sayede düşük stok ve aşırı stok durumlarını belirleyerek süreçlerin hızlıca kontrol altına alınmasını sağlar.

İş zekası araçları süreçler içerisinde tahminleme çalışmalarını desteklemektedir. Bu araçların sunduğu tahminlemeler sayesinde yaşanan bir stok kaybı ile yaşanabilecek satış kaybı tahminlenebilmektedir. Bu sayede işletmeler süreçleri için önceden planlı olarak çalışarak ve geleceği ön görerek çalışmalarını bu yönde gerçekleştirebilirler. Bu yöntemle kullanıcılar stok süreçlerini izleyerek stok seviyelerinin düşük ya da fazla oluşunu inceleyebilir, riskli grupları belirleyerek mağaza satış kayıplarını tahminleyebilir. Güncel durumu takip ederek ve analizler sonucunda tahminlemeler yaparak bir sonraki haftanın ne kadar satış alacağının ön görülerini oluşturabilir. Bu sayede işletmeler sadece geçmiş ve bugünle değil aynı zamanda gelecekle de çalışarak stoklarını ayarlayabilir, depolarını kontrol edebilir, satış olanaklarını ve risklerini ön görebilir. Bu faydayla beraber işletmeler hem zamandan hem de maliyetten tasarruf sağlayacaklardır.

İş zekası araçları, etkileyici veri görselleştirme yetenekleriyle stok süreçlerinin çeşitli grafikler ve haritalar üzerinde konum bazlı kolaylıkla görülmesini sağlar. Eldeki verilerin görseller üzerinde gösterimi işletmelerin analizlerini daha kolay gerçekleştirmesinde fayda sağlayacaktır. Stok seviyelerinin haritalar üzerinde lokasyon bazlı olarak gösterimi stok dağıtımı konusunda da kullanıcıları destekleyecektir. Örneğin; stok seviyesinin az olduğu bir bölgeden başka bir bölgeye sevkiyat gerçekleştirmek isteyen bir işletme, iş zekası araçları sayesinde hem konumlar arasındaki uzaklıkları hem de yaşanacak sevkiyat sırasında gerçekleşecek zaman kaybını analiz edebilir. Bu sayede iş süreçlerini daha doğru planlayarak, operasyonel verimliliğini artırabilir.

Kendi süreçlerine uygun KPI’ları izleyerek stokların etkin bir şekilde yönetilmesini ve talebe uygun bir şekilde kararlar almasına destek olur. Olağanüstü bir dönemde ilgili göstergelerde yaşanacak ani değişikliklerin takip edilmesini destekleyerek stokların aşırı birikmesini ya da eksik olmaması için önlemler almasına destek olur. Verilen siparişler üzerinden bir inceleme yaptığımızda siparişlerin ne kadarının zamanında ve eksiksiz olarak karşılandığını ölçmemize destek olurken, stok maliyetlerinin de taleplerle uyumlu olup olmadığını analiz etmesine olanak sağlar. Farklı KPI’lar ile stok maliyetlerinin gelen taleplere olan uyumunu ölçerek, kriz dönemlerinde maliyetlerin kontrol altında tutulmasına ve optimize edilmesine destek olur.

Tedarik Zinciri Yönetiminde Tercih Edilmesi Gereken Güç: Qlik!

Qlik en karmaşık analitik zorluklarını bile çözmenizi sağlayan, benzersiz analiz yeteneklerine sahip olan, eksiksiz bir veri analitiği çözümüdür. Hiçbir teknik ya da kod bilgisi gerektirmeyen Qlik her seviye kullanıcıya hitap etmektedir. Düşünce hızında hesaplamalar yapmanızı sağlayan Qlik rakiplerinizin sunduğu sorgu tabanlı analizlerin ve panellerin sınırlarını aşmanızı sağlar.

Qlik platformu ile yapay zeka destekli iç görüler elde ederek iş süreçlerinizi çok daha etkin ve verimli bir şekilde yönetebilirsiniz. Yapay zeka ve makine öğrenimini destekleyen çözümleri ile Qlik kullanıcılarına uçtan uca bir çözüm sağlamayı hedeflemektedir. Farklı analitik entegrasyon kabiliyetleri ile Qlik diğer iş zekası araçlarına göre daha geniş bir çözüm yelpazesi sunar.

Yapay Zeka Desteği ve AutoML

Qlik, AutoML modülünden faydalanarak hazır algoritmaları ile kullanıcıların verilerinden içgörüler elde etmesine olanak sağlar. Model oluşturma süreçlerini otomatikleştirerek kullanıcıların veri analizleri için daha kaliteli tahminler ve öngörüler sunar. Bu sayede kullanıcılar karmaşık modellemeler yapmak zorunda kalmadan kolaylıkla verilerini anlayabilirler.

Doğal Dil İşleme ve Insight Advisor

Veri görselleştirme süreçlerini otomatikleştirmek ve hızlandırmak için yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmaları kullanır. Ek olarak, Qlik doğal dil işleme ile kullanıcılarının verilerle kolay bir etkileşim kurmasını sağlar. Bu sayede, kullanıcılar doğal bir dil ile sorgularını gerçekleştirebilir ve Qlik bu sorguları algılayarak ilgili veri görselleştirmeleri ve analizleri otomatik olarak oluşturabilir.

Veri Görselleştirme

Boyut fark etmeden verilerinizi kolayca aktarabilir, birleştirebilir, modelleyebilir ve görselleştirebilirsiniz. En güncel veri görselleştirme yetenekleri ile karmaşık verilerinizi çok daha hızlı ve kolay analiz edebilirsiniz. Verilerinizi grafikler, haritalar üzerinde konum bazlı gözlemleyerek çok daha doğru sonuçlar elde edebilirsiniz.

Uyarı Bildirimleri

Uyarı bildirimleri sayesinde verilerinizdeki değişiklikleri anında öğrenebilirsiniz. Diğerlerine kıyasla uyarı teknolojisi tamamen veri odaklı çalışmaktadır. Örneğin; herhangi bir zaman periyodu için belirli aralıklarda, belirli kullanıcı gruplarına bildirimler paylaşarak ilerlenebilirken, aynı zamanda kullanıcı bazında iş süreçlerinde takip edilmek istenilen metriklerin, belli bir değerin altında veya üstünde olması durumunda ilgili kullanıcılara uyarı bildirimi göndermenize olanak tanır. Bu sayede ilgili kullanıcılar veriye dayalı kararlar ve aksiyonlar alabilirler.

Tüm bu yetenekleriyle Qlik verilerinizi gerçek zamanlı olarak analiz etmenize ve tedarik zinciri yönetimini daha etkili bir şekilde yürütmenize destek olur. Stok seviyelerindeki ani düşüş ve çıkışları izleyerek süreci yönetmenize destek olur ve olası bir risk durumu için kararlar almanızı sağlar. Süreçleri izleyerek stokların önümüzdeki dönem ile ilgili durumu hakkında tahminlemeler ile önlem ve aksiyonlar almanızda yardımcı olur. Dinamik yönetim yetenekleri sayesinde stok ve talepler arasındaki dengesizlikleri hızla takip edebilir ve stratejileri buna göre uyarlayabilirsiniz.

İş Zekası ile Daha Güçlü Bir Tedarik Zinciri Yönetimi

Bahsettiğimiz gibi olağanüstü dönemlerde yaşanan ya da yaşanabilecek stok yönetimi zorlukları işletmelerin hızla reaksiyon alması gereken konulardandır. İşletmeler ise bu hızlı reaksiyonu Qlik ile gösterebileceklerdir. Qlik, bu gibi zorluklarla başa çıkmak için çözümler sunar. Gerçek zamanlı analizler, benzersiz veri görselleştirmeleri, yapay zeka desteki iç görüler, gelecek tahminlemeleri ile Qlik işletmelere daha etkili ve verimli bir stok yönetimi sağlamaktadır. Qlik’in kullanımı olağanüstü durumlarda bile tedarik zinciri yönetiminin daha güvenli ve stabil olmasını sağlayacaktır.