Metadata (Üst Veri) Nedir, Nasıl Çalışır?

19 Ocak 2022
metadata-dq-turkiye

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte günlük hayatımızda kullandığımız telefon, bilgisayar ve tablet gibi teknolojik aletler hayatımızın birer parçası haline gelmiştir. Bu teknolojik ürünler ile pek çok işlem yapabiliyoruz ve yaptığımız her işlemin ardından firmalar tarafından kullanılabilecek veriler oluşturuyoruz. Yani aslında yaptığımız her işlem ile firmalar için birer veri kaynağına dönüşüyoruz.

Sık sık duyduğumuz ve hatta kullandığımız veri kavramı aslında basit bir yapıda değildir. Yani veri kavramının yapısına baktığımızda pek çok alt ve üst başlık görebiliriz. Bu başlıklardan biri de Metadata ya da başka bir deyişle Üst Veri’dir.

Bu yazımızda sizler için Metada Nedir, Metadata Türleri Nelerdir ve Metadata’nın Kurumsal Firmalar İçin Önemi Nedir sorularına cevap vereceğiz.

metadata

Metadata Nedir?

Metadata ya da başka bir deyişle Üst Veri, sistem kaynağını ya da mevcut verinin öğelerini tanımlayan, veri hakkındaki verilerdir. Yani Metadata için bir veriyi tanımlayan diğer veri diyebiliriz.

Metadata mevcut veriler hakkında nasıl, ne zaman ve kim tarafından oluşturulduğu gibi pek çok farklı soruya cevap veren bilgileri içerir. Metadata’ya verilebilecek en iyi örnekler arama motorlarıdır. Arama motorlarında bir bilgi aramak için anahtar kelimeleri girdiğinizde aslında bir veri girişi yapmış oluyorsunuz. Yapmış olduğunuz arama sonucunda karşınıza çıkan sayfaların Metadata verileri girmiş olduğunuz anahtar kelimelerdir. Yani şu an bu yazıyı okuyorsanız arama motorunda arattığınız kelime ya da kelime grupları bu sayfanın Metadata verileridir.

Metadata’lar bir araya geldiklerinde çoğu zaman anlamsızdır. Anlamlı olan ise verinin kendisidir.

İlginizi Çekebilir: Veri Analizi ve Qlik Ürünleri ile Satışlarınızı Nasıl Artırırsınız?

metadata-nedir

Metadata Türleri Nelerdir?

Farklı amaçlar için kullanılan farklı Metadata’lar vardır. Kullanım amaçlarına göre Metadata türlerini şu şekilde 4’e ayırabiliriz;

  • Yönetimsel Metadata: Bilgi kaynaklarının yönetimi için kullanılan Yönetimsel Metadata’da kaynağın dijitalleştirilmesi, lisans bilgileri ve telif hakkı verileri gibi çeşitli veriler bulunur.
  • Tanımsal Metadata: Kaynağın içeriğini tanımlamak için kullanılan Tanımsal Metadata’da kullanıcıların açıklamaları, içindekiler kısmı ve katalog kayıtları verileri gibi çeşitli veriler bulunur.
  • Koruma Metadatası: Bilgi kaynaklarının korunmasını düzenlemek için kullanılan Koruma Metadatasında kaynakların fiziksel ya da dijital kopyalarının korunması ve fiziki olarak belgelendirilmesi verileri gibi çeşitli veriler bulunur.
  • Teknik Metadata: Sistemin ne şekilde işlediğini belirtmek için kullanılan Teknik Metadata’da şifreler, güvenlik, kimlik denetimi, yazılım ve donanım dokümantasyonu verileri gibi çeşitli veriler bulunur.

Kullanım amaçlarına göre Metadata türleri bu şekildedir.

metadata-turleri

Metadata’nın Kurumsal Firmalar İçin Önemi Nedir?

Kurumsal firmalar çeşitli kaynaklardan elde ettikleri veriler ile gerekli analizleri yaparak, firmalarının alacak oldukları kararları belirlemek için kullanılır. Yani veriler özellikler kurumsal firmalar için çok fazla bilgi barındırır.

Kurumsal firmalar Metadata ile kullanacak oldukları veriler hakkında daha fazla bilgi sahibi olabilir. Çünkü Metadatalar stratejik karar vermek için kullanılan veriler hakkında daha fazla bilgi verir. Metadata’nın kurumsal firmalar için önemi bununla sınırlı kalmaz. Metadatalar ile çeşitli dokümanlar daha anlamlı ve kullanılabilir bir hale getirilir. Ayrıca Metadatalar dijital kaynak yönetiminde çok önemli bir role sahiptir. Günümüzdeki veri kaynaklarının birçoğunun dijital veriler olduğunu varsayarsak Metadatalar, başta kurumsal firmalar olmak üzere pek çok firma için oldukça önemlidir.

Bu yazımızda sizler için Metadata Nedir, Metadata Türleri Nelerdir ve Metadata’nın Kurumsal Firmalar İçin Önemi Nedir sorularına cevap verdik. DQ Türkiye olarak Qlik Sense, QlikView ve Qlik Mashup gibi çeşitli hizmetlerimiz ile verilerinizden daha çok verim alabilir, firmanızı daha ileriye taşıyabilirsiniz. Hizmetlerimiz hakkında bilgi ya da eğitim almak için iletişim kanallarımızdan birini kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.