Kurumsal Firmalar İçin İş Zekası Rehberi

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte günlük hayatımızda ve iş hayatımızda interneti oldukça aktif bir şekilde kullanıyoruz. Neredeyse her işlemi gerçekleştirdiğimiz sanal ortamdaki işlemlerimizin sonucunda ise kurumsal firmalar için oldukça önemli olan veriler üretmiş oluyoruz. Sadece internet ortamında değil, aynı zamanda AVM’deki bir mağazadan yaptığımız alışverişimizde ya da farklı satın alım işlemlerimizin tamamında kurumsal firmaların faydalanabileceği veriler oluşturuyoruz.

Oluşturduğumuz veriler, tahmin edilebileceği gibi oldukça karmaşık bir halde kurumsal firmaların eline geçer. Yani bu verilerin anlamlandırılıp, kullanılabilir hale getirilmesi gereklidir. Elde bulunan bu veriler anlamlandırılıp, raporlanmasının ardından yatırımlarda, projelerde yani kısaca her türlü planlamada kullanılabiliyor. 

Sadece bizim oluşturduğumuz veriler değil, aynı zamanda firma içindeki çalışanların her bir hareketi birer veri kaynağıdır. Çalışanların oluşturduğu veriler ile performans ölçümleri yapılabilir. Örneklerimizden de anlaşılabileceği üzere pek çok farklı veri kaynağı vardır ve veri kaynaklarından gelen verilerin neredeyse tamamı karmaşık haldedir. Kurumsal firmaların bu verilerden faydalanabilmesi için işlemesi ve raporlaması gereklidir.

Verilerin raporlanması ve işlenmesi işlemi insan eliyle yapılabilir. Ancak insan eliyle yapılan bu işlem çok uzun sürer ve kusursuz değildir. Elde edilen bu verilerin kullanılabilmesi için kurumsal firmalar İş Zekasından faydalanır.

Bu yazımızda Kurumsal Firmaların iş zekası ile ilgili merak ettiği soruların neredeyse tamamına cevap veren bir İş Zekası Rehberi sunacağız.

İş Zekası Nedir?

İş Zekası ya da İngilizce olarak Business Intelligence (BI); şirketlerde bulunan verilerin, kullanılabilir bir hale getirilmesi için kullanılan tekniklere verilen addır. Yani iş zekası, özellikle kurumsal firmaların stratejik planlamasında ve projelerin geliştirilmesinde kilit rol oynar. 

Günümüzde İş Zekası Nedir sorusuna cevap verilirken, iş analitiği ile karıştırıldığını görebiliyoruz. İş zekası ve iş analitiği, aynı verileri kullanması ve kurumsal şirketler için benzer faydalar sağlamasından dolayı birbirleri ile sık sık karıştırılıyor. Ancak iş zekası ve iş analitiği arasında bazı temel farklar mevcuttur. Bu farklar şu şekildedir;

• İş zekası sonucunda panolar oluşurken, iş analitiğinde ise sonuçlar ile birlikte karar süreci de dahildir.
• İş analitiği, iş zekasına göre konulara daha geniş kapsamlı bakar.
• İş zekası; ne oldu, neden oldu ve ne oluyor gibi çeşitli sorulara görsel materyal kullanarak cevap verir. İş analitiği ise ne olabilir sorusunu sorarak ilerler ve optimizasyona yönelik sorulara cevap verir.

İş zekası ve iş analitiği arasındaki temel farklar bu şekilde olmakla birlikte, bunlara benzer farkları da mevcuttur.

İş Zekası Neleri Kapsar?

İş zekası, birbiriyle bağlantılı olan karmaşık bileşenlerden oluşur. İş zekasının temelini oluşturan bu bileşenlere göz atarsak, iş zekasının neleri kapsadığını anlayabiliriz.

İş zekasının temel bileşenlerinden bazıları şu şekildedir;

• Raporlama
• Kural ya da tahmin tabanlı mantıksal çözümlemeler
• Veri madenciliği
• Çok boyutlu analiz süreçleri
• Süreç yönetim teknikleri
• İş performans yönetimi
• Karmaşık olay analizi
• İş süreçlerinin diğer iş süreçleri ile kıyaslanması

İş zekası bunlar gibi kurumsal firmalar için hayati önem taşıyan parametreleri kapsar.

İş Zekasının Önemi Nedir?

Kurumsal firmalar pek çok farklı veriye sahiptir. Ancak elde olan bu veriler işlenmediği sürece herhangi bir anlam ifade etmez. Bu verilerin manuel olarak işlenmesi ya da başka bir deyişle raporlanması yapılabilir. Fakat bu işlem hem vakit alır, hem de insan eliyle gerçekleştirildiği için gözden kaçan önemli detaylar olabilir. Manuel raporlama için vaktiniz olduğunu kabul etsek dahi, gözden kaçan ufak bir detay büyük problemlere yol açabilir. 

Ancak İş Zekası ile verilerin işlenmesi yani raporlanması otomatik olarak gerçekleştirilir. İnsan eliyle değil de, yapay zekayla gerçekleştirildiği için çok daha kısa sürelerde gerçekleştirilir ve hata payı yok denecek azdır. İş zekası ile elde edilen veriler, doğru planlama ile kısa ve uzun vadede firmanızın geleceğine olumlu yönde katkı sağlar. Bu gibi çeşitli avantajlarından dolayı iş zekası oldukça önemlidir.

İş Zekası Araçları Nelerdir?

Kurumsal firmalar farklı sektörlerde hizmet ya da ürün sunuyor. Her bir sektör farklı iş zekası araçlarından faydalanabilir. Bu yüzden birbirinden farklı iş zekası araçları vardır. 

İş zekası araçlarından bazıları şu şekildedir;

• Çevrimiçi Analitik İşleme (OLAP): Çok boyutlu analitik sorgulama yapmak için kullanılan bir hesaplama yöntemidir. Genel olarak kurumsal şirketler tarafından kullanılmaktadır. OLAP, büyük ölçekli veri tabanlarını destekleme, raporlama, düzenleme, kullanım kolaylaştırma gibi iş zekası uygulamaları adımlarını içeriyor.
• Mobil İş Zekası: Masaüstünde kullanılan iş zekasını, mobil cihazlara optimize eden bir yazılım türüdür.
• Ad Hoc Analizi: Belirlenen sorulara cevap vermek için tasarlanan bir analiz sürecidir. Kullanılacak olan verileri analiz etmeye odaklı bir araçtır. Analiz sürecinde cevaplanacak olan sorulara göre şekil alır.
• Veri Görselleştirme Yazılımı: Görselleştirme sağlayarak modellerin tespitini, analizini ve düzenlenmesi için kullanılan yazılım türüdür. Baktığımızda işleri oldukça kolaylaştırdığı için önemli bir yazılım haline gelmiştir.
• Gerçek Zamanlı İş Zekası: Kurumsal firmaların veritabanlarındaki çeşitli çalışma ve analizlerin sonucunda, kullanıcılara gerçek zamanlı bilgi sağlar.
• Hizmet Olarak Yazılım (SaaS BI): İş zekası yazılım çözümleri sunan, SaaS bulut tabanlı uygulamalara bağlanmak için kullanılan yazılım türüdür. Abonelik, üyelik ve satın almak gibi süreçler bu yazılım kapsamındadır. 
• Konum Zekası (LI): Coğrafi konum özelliklerini iş verileriyle ilişkilendirmek için kullanılır.

Bunlar gibi pek çok farklı amaca hizmet eden İş Zekası Araçları vardır. Hangi aracın, hangi durumlarda daha faydalı olduğunun kavranabilmesi oldukça önemlidir. Doğru şekilde kullanılan iş zekası aracı, ciddi bir fark ortaya koyabilir.

İlginizi Çekebilir: İş Zekası ve İş Analitiği Arasındaki Farklar Nelerdir?

İş Zekasının Kurumsal Firmalara Sağladığı Avantajlar

İş zekası, neredeyse her şirket tipi için uygun olmasına rağmen kurumsal firmalar için çok daha önemlidir. Çünkü kurumsal firmalarda, normal firmalara kıyasla kullanılması ve analiz edilmesi gereken veri miktarı çok daha fazladır. Bu verilerden faydalanılabilmesi için iş zekası kullanılmalıdır. 

İş zekasının kurumsal firmalara sağladığı avantajlardan bazıları şu şekildedir;

• Alınan kararların daha doğru ve kararlı olmasını sağlar.
• Karmaşık iş süreçlerini optimize ederek, verimi artırır.
• Karmaşık, anlaşılmayan verileri kullanılabilir bilgiye dönüştürür.
• Kurumsal firmaların yaptığı yatırımların potansiyel getirilerini belirlemesinde yardımcı olur.
• Planlanan yeni projelerin geliştirme sürecini ciddi şekilde kolaylaştırır.
• Müşterilerinizin tüketim davranışlarını anlamanıza yardımcı olur ve gerekli değişiklikleri yapmanız konusunda anlamlı veriler sunar.
• Rekabet içinde bulunduğunuz piyasada bir adım öne çıkmanızı sağlar.
• Firmanın maliyet kontrolü yapmasında yardımcı olur.
• Çalışan, yönetici ve tedarikçi başta olmak üzere pek çok farklı birimin performansının ölçülebilmesini sağlar.

İş Zekası, kurumsal firmalar başta olmak üzere çeşitli büyüklükteki firmalara bunlar gibi çeşitli avantajlar sunar. İş zekasının kurumsal firmalara sağladığı avantajlardan sadece bir kısmından bahsetmemize rağmen, kurumsal firmalar için ne kadar önemli olduğunu görebiliriz.

İş Zekasının Dezavantajları Nelerdir?

İş zekasının her ne kadar faydaları yani avantajları olsa dahi bazı dezavantajları da vardır. İş zekasının bazı dezavantajları şu şekildedir;

• İş Zekası süreci doğru planlamazsa, oldukça zaman alıcı yani uzun bir işlem olabilir.
• İş zekası sisteminde farklı araçlar, veriler ve yöntemler vardır. Doğru bir şekilde kullanılabilmesi için gerekli eğitimler alınmalıdır. Aksi takdirde iş zekasından beklenen verim alınamayabilir.
• İş zekasını her büyüklükteki firma kullanabilir. Ancak küçük işletmeler için iş zekasının maliyeti biraz yüksek gelebilir. Ancak kurumsal firmalar genel olarak böyle bir sıkıntı ile karşı karşıya kalmaz.

İş zekasının dezavantajları bunlarla sınırlıdır diyebiliriz. İş zekasının avantajlarını göz önüne aldığımızda, dezavantajları kabul edilebilir ölçektedir.

İş Zekası Kullanıcıları Kimlerdir?

İş Zekası, sanılanın aksine her büyüklükteki firma tarafından kullanılabilir. Aslında firma olmasına dahi gerek yok, 5-6 kişinin çalıştığı küçük çaplı işletmelerde dahi iş zekası kullanılabilir. İş zekası sisteminin oluşturulması amacıyla hangi araçlardan faydalanılacağını, hangi yöntemlere başvurulacağını ve raporlarda nelerin bulunacağı firma ya da işletmenin sektörüne, büyüklüğüne göre belirlenebilir.

Yani iş zekasının avantajlarından faydalanabilmek için illa ki büyük kurumsal bir firma olmak zorunda değilsiniz. Küçük bir işletme olsanız dahi, iş zekasının avantajlarından faydalanabilmeniz mümkündür.

İş Zekası Çözümlerinde Qlik Ürünleri

Qlik ürünleri, iş zekası ürünleri piyasasında sık tercih edilen uygulamalara kıyasla daha gelişmiş özelliklere sahiptir. Qlik Sense ve QlikView olarak 2 farklı iş zekası Qlik ürünü bulunuyor. Qlik Sense ve QlikView iş zekası ürünü birbirinden biraz farklıdır.  Ancak eğer QlikView’den Qlik Sense’e geçmek isterseniz, uğraşmanıza gerek kalmadan verilerinizi iki uygulama arasında kolay bir şekilde aktarabilirsiniz.

İş zekası çözümlerinde kullanılan Qlik ürünleri hakkında daha fazla bilgi sahibi olabilmek için sitemizi inceleyebilir ya da bizimle iletişime geçebilirsiniz.

İlginizi Çekebilir: Qlik Sense Kullanım Rehberi: Qlik Sense Kullanımında Sıkça Sorulan Sorular

Qlik Sense’in İş Zekasında Sağladığı Faydalar Nelerdir?

DQ Türkiye olarak iş zekası ürünlerimizden biri olan Qlik Sense, pek çok farklı şekilde kurumsal şirketlere hizmet ediyor. Qlik Sense, yeni nesil analitik kıyaslama yapan, eksiksiz bir veri platformu ve iş zekası ürünüdür. Qlik Sense, Associative teknolojisi gibi sahip olduğu çeşitli teknolojiler ile kullanıcılarına artırılmış yapay zeka ve yönetilebilen bulut mimarisiyle kurumsal ölçekte tüm analitik işlemler için uygun ortam oluşturuyor. 

Bunların dışında Qlik Sense şu özellikleri ile İş Zekasında çeşitli faydalar sağlıyor;

• İlişkisel model
• Akıllı görselleştirme ve analiz
• Merkezi paylaşım ve iş birliği
• Veri hikayesi anlatma ve raporlama
• Veri hazırlama ve entegrasyon
• Gömülü analitikler, özel uygulamalar ve uzantılar
• Kurumsal yönetim ve ölçeklenebilirlik
• QIX motoru
• Qlik Insight Bot

Qlik Sense bunlar gibi sahip olduğu çeşitli özellikler ile kurumsal firmaların iş zekasından beklentilerini tam olarak karşılayabiliyor.

Bunların dışında Qlik Sense, piyasada bulunan diğer iş zekası ürünlerine göre bazı temel farklara sahiptir. Piyasada sık sık tercih edilen uygulamalar ile Qlik Sense uygulamasını karşılaştırmasını yaparsak;

• Qlik Sense, Tableau’ya göre sorgu tabanlı teknolojisi çok daha gelişmiştir ve self servis görselleştirmeye odaklıdır.
• Qlik Sense, Power BI’ya göre çok daha esnek, platformdan bağımsız mimarisi ve türünün tek örneği veri analizi deneyimini sizlere yaşatır.
• Qlik Sense, türünün tek örneği olan Associative teknolojisini kullanmaktadır.

Bunlar gibi temel farklılıklar ile Qlik Sense, İş Zekası uygulamaları arasında kurumsal şirketler için en uygun yapıya sahiptir.

Bu yazımızda sizler için Kurumsal Firmalar için bir İş Zekası Rehberi hazırladık. Rehberimizde iş zekası ile merak ettiğiniz neredeyse her sorunun cevabını bulabilirsiniz. Ürünlerimiz ve hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak ya da merak ettiğiniz sorulara cevap almak için iletişim kanallarımızdan birini kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.